TÜP BEBEK NEDİR ?

Tüp bebek, klasik yöntemler ile gebe kalamayan çiftlerde uygulanan bir tedavi şeklidir. Erkek (sperm) ve dişi (yumurta) döl hücrelerinin laboratuvar koşullarında birleştirilmesi sonucunda oluşan embriyoların, rahime transferi ilkesine dayanır. Laboratuvar koşullarında gerçekleştirilen döllenme, kendiliğinden (in vitro fertilizasyon) ya da insan eliyle, tek yumurta içine tek sperm verilmesi ile (mikroenjeksiyon) sağlanır.

Tüp bebek tedavisi, önceleri enfeksiyon veya cerrahi işlem sonucunda tüplerinde kalıcı hasar oluşan kadınlarda uygulanmaya başlanmış, kısa bir süre sonra ise, kısırlığa yol açan diğer nedenlerin tedavisinde de kullanılır hale gelmiştir. Bugün, endometriozis, nedeni açıklanamayan kısırlık olguları ve erkeğe bağlı kısırlıkta, tüp bebek tedavisi ile başarılı sonuçlar alınmaktadır.

Özellikle son yıllarda uygulanmaya başlanan mikroenjeksiyon, sperm sayısının çok düşük olması ve hatta menisinde hiç sperm olmamasına karşın, testisinde sperm bulunan erkeklerin tedavisinde bir devrim olarak nitelendiriliyor.

DOĞAL SİKLUS YÖNTEMİ NEDİR?

Normalde her kadın her adet döneminde bir yumurta üretir ve yumurtlar. Tüp bebekte bugüne kadar olan yaklaşım birden fazla yumurta üreterek daha fazla yumurtayı döllemek ve daha fazla embriyoyu transfer ederek gebelik şansını yükseltmek yolunda olmuştur. Ancak bu yöntemde fazla miktarda ilaç kullanılmakta bu da hem yan etki (karında şişlik, ağrı, bulantı gibi) açısından kadını etkilerken, hem de tedavi maliyetlerinin artmasına sebep olmaktadır.

Özellikle yumurtalık rezervi az olan hasta grubunda olmak üzere uygulanan doğal tüp bebek tedavisinde kadınların normal adet döneminde ürettikleri yumurta hücreleri kullanılır. Kadının adet döneminde oluşacak olan yumurtası, yani doğanın seçtiği yumurtaya tüp bebek işlemi uygulanır. Burada önemli olan nokta yumurtanın ilaç zoruyla değil tamamen doğal olarak o ay için seçilen yumurta olmasıdır.

DÜZENLİ / DÜZENSİZ ADET GÖREN HER HASTADA BU TEDAVİ UYGULANABİLİR.

HANGİ OLGULAR TÜP BEBEK TEDAVİSİ İÇİN ADAYDIRLAR?

Korunmadan düzenli cinsel ilişkide bulunulmasına rağmen bir yıl içerisinde gebelik elde edilememesi durumunda, Bir infertilite merkezine başvurulmalıdır.

Aşağıdaki durumlar sözkonusu ise;

• Tüplerde bir sorun var ve operasyon ile düzeltilemeyecekse ya da bir operasyon uygulanmış ancak aradan 2 yıldan fazla zaman geçmişse,
• Erkek faktörü sözkonusu ise,
• Açıklanamayan infertilite var ve 3 yıldan fazla süredir gebelik elde edilememiş ve/veya en az 2 deneme yumurtalıkların uyarılması ile birlikte aşılama yapılmış ve yanıt alınamamışsa,
• Endometriozis varsa,
• Rahim ağzı ile ilgili bozukluklar ve immünolojik bir faktör varlığında 2 yıldır gebelik elde edilememişse,
• Hormonal sorunlar var ve yumurtalıkların uyarılması tedavisiyle 1 yılda gebelik elde edilememişse,
• Over rezervi çok düşükse,
• Eğer ciddi erkek faktörü varsa,
• Genetik hastalık şüphesiyle PGD planlanıyorsa doktorunuzla iletişime geçebilirsiniz.
• Sperm eldesi mikrocerrahi tekniklerle yapılmışsa ICSI için adaydırlar.
  
  TEDAVİ AŞAMALARI
  
  1. Aşama : Eğitim
  Tüp bebek tedavisinin ilk basamağını tüp bebek koordinatörünün vereceği eğitim oluşturmaktadır. Bu aşamada işlemler hakkında bilgi verilerek, tedavinin planı ve nasıl yürütüleceği anlatılmakta, ilaçlarınızı nasıl kendi kendinize alacağınız öğretilmekte ve gerekli onay formları imzalatılmaktadır.
  
  2.Aşama : Yumurtalıkların Baskılanması
  Tüp bebek tedavisinin temelini, kadının yumurtalıklarının tamamıyla kontrol altına alınması oluşturmaktadır. Bu amaçla bazı ilaç tedavileri uygulanır.Bu ilaçlar sizin istenilen zamandan önce yumurtlamanızı engellerken; burun spreyi ya da cilt altına uygulanan enjeksiyon şeklindedir. Kendi kendinize kullanmanız için gerekli eğitim size verilecektir.Bu amaçla agonist ya da antagonist protokol denen tedavi şemaları uygulanmaktadır.
  
  3. Aşama : Yumurtalıkların Uyarılması
  Tüp bebek tedavisinin başarısı kadın yumurtalıklarında çok sayıda yumurta üretilmesine bağlıdır. Bu amaçla, daha önce belirtilen ilaçlar ile kontrol altında tutulan yumurtalıklar, yumurta gelişimini uyaran ilaçlar ile uyarılır. Bu ilaçlar cilt altına veya kas içine yapılan iğnelerdir.

  Yumurtalıkların bu ilaçlar ile uyarılması yaklaşık 10 gün sürer. Bu süreç içerisinde yumurta gelişiminizin takibi için birkaç kez kontrol edilmeniz gerekmektedir. Bu kontrollerde ultrasonografiniz yapılır ve gerekli duyulduğunda kanınızda hormon düzeylerine bakılıp ilaçlarınızın doz ayarlaması yapılır.
  
  4. Aşama : Yumurtaların Toplanması
  Yumurta gelişiminin takibi sırasında, yeterli sayıda yumurtanın olgunlaştığı tespit edildiği gün, yumurtaların en son gelişim basamağını tamamlamak üzere hCG (human chorionic gonadotropin) enjeksiyonu yapılır. Yumurtaların toplanması bu son ilaç enjeksiyonundan sonraki 36. saate programlanır. Yumurtaların toplanması sırasında sakinleştirici, uyku verici ilaçlar verilebileceği gibi işlem tümüyle anestezi altında da gerçekleştirilebilir. İşlem, yumurta gelişim takiplerinizde yapılan vajinal ultrasonografi uygulamasına benzer. Tek farkı vajinal ultrasonografi aletine bağlı bir iğnenin vajenden geçirilip yumurtalıklarınızın içerisindeki yumurtaları toplamasıdır. İşlemin süresi ortalama 30 dakikadır. Sperm hücreleri ile dölleme işlemi yumurtaların toplandığı gün gerçekleştirilir. Yumurtaların toplanmasını takiben 2-3 saatlik dinlenmenin ardından çift hastaneden taburcu edilir. Tüp bebek tedavisinin bu aşamasından sonra kullanılacak ilaçlar konusunda çifte bilgi verilir.

  5. Aşama : Laboratuvar İşlemleri
  Yumurtaların toplanmasından bir gün sonra, yumurtalardan kaçının normal şekilde döllendiği konusunda çifte bilgi verilir. Bu aşamadan sonra normal olarak döllenen yumurtalar laboratuvarda 2 ile 5 gün arasında izlenerek, uygun görülen zamanda, aralarında en kaliteli olanlar belli sayıda seçilerek anne rahmine geri yerleştirilirler. Bu yerleştirme işleminin ne zaman gerçekleştirileceği konusunda çifte bilgi verilir.
  
  6. Aşama : Embriyo Transferi

  Tüp bebek tedavisinin son aşaması olan transfer işlemi öncesinde, çifte transfer edilecek embriyo sayısı ve kalitesi konusunda bilgi verilir. Transfer işlemi, çok basit bir muayene işleminden farksızdır. Herhangi bir anesteziye gerek duyulmaz. Transfer öncesi tek istenilen anne adayının su içip idrar torbasını bir miktar doldurmasıdır. Çünkü transfer işlemi ultrasonografik gözlem altında yapılmakta ve bunun için de idrar torbasının bir miktar dolu olması gerekmektedir. Transfer işlemi sırasında, embriyolar ile yüklenmiş olan bir kateter vajenden ve rahim ağzından geçirilerek rahim içerisine yerleştirilir ve embriyolar rahim içerisine bırakılır. Eğer yerleştirme işleminden sonra geride iyi kalitede embriyo veya embriyolar kalmış ise çiftin onayı alınıp bu embriyolar ileride kullanılmak üzere dondurulup saklanır.

  Transfer sonrası 3-4 saat hastanede dinlendikten sonra çift evine yollanır ve kadının o günü dinlenerek geçirmesi istenir. Gebeliğin gelişimini desteklemek için progesteron, östrojen ve/veya HCG takviyesine yumurtaların toplanmasından veya embriyoların transferinden sonra başlanabilir. Tüp bebek tedavisinin sonucunu, transferden 14 gün sonra yapılan gebelik testi ile öğrenmek mümkündür. Eğer testiniz olumlu çıkarsa 3 hafta sonra bebeğinizin kalp atımlarını gözlemek için ultrasonografi randevusu verilir.
  
  TÜP BEBEK TEDAVİLERİNDE BAŞARI ORANI NEDİR ?
  Başarı oranı, öncelikle kadın yaşı olmak üzere infertilitenin nedenine bağlı olarak değişmektedir.Bilindiği gibi tüp bebek tedavilerinde başarı, kimi zaman uzun soluklu bir süreçten sonra geliyor. Ancak tedaviden alınan sonuç, sanıldığı kadar uzun sürmüyor. Bir tedaviden 15 günde yanıt alınabiliyor. Önemli olan ise başarısızlıkla sonuçlanan denemelerde bir sonrakine umutlu ve sabırla hazırlanabilmek.

https://www.instagram.com/op.dr.naziyegurkansabah/
https://www.facebook.com/Op-Dr-Naziye-Gürkan-SABAH-1682443985390994/